गण्डकी प्रदेश सरकार

सामाजिक विकास तथा स्वास्थ्य मन्त्रालय

स्वास्थ्य निर्देशनालय

पोखरा, नेपाल

animated national flag

नवजात शिशु स्याहार


| सामान्य


नवजात शिशु भन्नाले जन्मेको २८ दिनभित्रको शिशुलाई बुझिन्छ । त्यतिबेला नवजात शिशुको वृद्धि र विकास छिटो-छिटो हुने हुँदा शिशुको अभिभावकले प्रर्याप्त मात्रामा हेर विचार गर्नु आवश्यक छ । शिशुको स्याहार गर्ने व्यक्ति तथा आमाले थाहा पाउनुपर्ने जानकारी निम्न छन् ।

स्तनपान

- नवजात शिशुलाई जन्मिएको एक घण्टाभित्रमा स्तनपान गराउने

- शिशुलाई ६ महिनासम्म आमाको दुध मात्रै खुवाउने

- नवजात शिशुलाई २४ घण्टा भित्रमा प्रत्येक २/ २ घण्टामा १० देखि १२ पटक दुध खुवाउने

- राति कम्तिमा २ पटक अनिवार्य स्तनपान गराउने

- स्तनपान गराउँदा शिशुको आशन सही हुनु आवश्यक छ ।

- शिशुलाई एउटा दुध १५ मिनेट खुवाउने । यदि एउटा दुधले पुगेमा अर्काे दुध नचुसाउने

- दुध चुसाइसकेपछि शिशुलाई छातीमा राखेर पिठ्युँ मसार्ने

#शिशुको तापक्रम सन्तुलित राख्ने ।

-नाभीलाई जहिले पनि सफा राख्नुपर्छ ।

-नाभी पाकेमा वा वरिपरी छाला रातो भएमा तुरुन्त नजिकको स्वास्थ्य संस्थामा सम्पर्क गर्ने ।

आँखाको हेरचाह

- मनतातो पानीमा कपास भिजाई शिशुको आँखा सफा गर्ने

- आँखामा गाजल नलगाउने

- आँखा पाकेमा, चिप्रा लागेमा स्वास्थ्य संस्थामा सम्पर्क राख्ने

आमाले वा स्याहार गर्ने व्यक्तिले थाहा पाउनुपर्ने खतराका चिह्नहरु

-छिटो/छिटो श्वास फेर्नु

- ज्वरो आउनु

- दुध नचुस्नु

- पटक पटक बान्ता गर्नु

- कान पाक्नु

- पहेँलोपन देखिनु

- पिसाव कम गर्नु

- आँखा पाक्नु वा चिप्रा लाग्नु

- लल्याक लुलुक हुनु

- शरीरको तापक्रम कम हुनु

नवजात शिशुको विशेष निगरानी गर्नुपर्छ । यदि माथिका खतराका लक्षण देखिए तुरुन्तै स्वास्थ्यकर्मीलाई भेट्नु पर्छ ।

नवजात शिशु स्याहार

Download: नवजात शिशु स्याहार